Ngoài ra, còn có các đồng phạm khác trong vụ án, bao gồm bị cáo Đặng Anh Quân, 45 tuổi, giảng viên Đại học Luật TP HCM, bị kết án 2 năm 6 tháng tù; Nguyễn Thị Mai Nhi, 40 tuổi, trợ lý Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Đại Nam, Lê Thị Thu Hà, 31 tuổi, nhân viên văn phòng Công ty Cổ phần Đại Nam, và Huỳnh Công Tân, Trưởng phòng truyền thông Công ty Cổ phần Đại Nam, mỗi người bị kết án 1 năm 6 tháng tù.
Tất cả 5 bị cáo đã bị kết án dựa trên tội danh "Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân," theo khoản 2 của Điều 331 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung vào năm 2017.
Theo phiên tòa, HĐXX đã xem xét lời khai của các bị cáo và kết luận giám định cũng như các chứng cứ có trong hồ sơ vụ án. Các bị cáo đã thừa nhận hành vi phạm tội và lời khai của họ đã phù hợp với các chứng cứ khác trong vụ án.
Vụ án bắt nguồn từ tháng 3/2021 đến tháng 3/2022, khi bà Nguyễn Phương Hằng cùng 4 bị cáo khác đã lợi dụng quyền tự do dân chủ để xâm phạm lợi ích hợp pháp của 10 cá nhân. Bà Hằng đã sử dụng 12 tài khoản mạng xã hội để thực hiện nhiều buổi livestream, trong đó có 57 buổi chứa nội dung bịa đặt, sai sự thật, và xúc phạm nghiêm trọng đến uy tín, danh dự cá nhân, cũng như thông tin cá nhân và gia đình của nhiều người, bao gồm ca sĩ Vy Oanh, Đàm Vĩnh Hưng, nghệ sĩ Hoài Linh, vợ chồng ca sĩ Thủy Tiên, nhà báo Hàn Ni, nhà báo Đức Hiển, bà Trương Thị Việt Hà, bà Lê Thị Giàu, và bà Đinh Thị Lan.
Bị cáo Đặng Anh Quân tham gia 11 buổi livestream để cổ vũ và tiếp thêm ý chí cho bà Hằng, trong đó tại buổi livestream ngày 24/12/2021, bị cáo Quân đã phát ngôn xuyên tạc và vu khống danh dự, nhân phẩm của ông Võ Nguyễn Hoài Linh (nghệ sĩ Hoài Linh).
Các bị cáo Tân, Hà, và Nhi được xác định là đồng phạm giúp sức cho bà Hằng trong việc thực hiện các livestream vi phạm pháp luật.
HĐXX cho biết hành vi của các bị cáo đã xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân và gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, và an toàn xã hội. Do đó, họ quyết định xử lý nghiêm, tuy nhiên, các bị cáo đã có thành tích trong các công tác thiện nguyện và sự thành khẩn khai nhận tội, nên HĐXX đã tuyên phạt họ mức án trên.
*
Trong vụ án Nguyễn Phương Hằng, việc tuyên phạt các bị cáo về tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân theo quy định tại khoản 2 điều 331 Bộ Luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017, các hành vi có liên quan đến Luật An ninh mạng của Việt Nam đã nêu lên sự kết hợp giữa khía cạnh pháp luật và văn hóa của việc sử dụng mạng xã hội và nền tảng trực tuyến.
Luật An ninh mạng và quyền tự do dân chủ: Luật An ninh mạng có vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an toàn trực tuyến và ngăn chặn các hoạt động xâm phạm trái pháp luật trên mạng. Tuy nhiên, việc xử lý các vi phạm trực tuyến luôn đòi hỏi sự cân nhắc kỹ lưỡng để bảo vệ quyền tự do ngôn luận và quyền tự do dân chủ. Quyền tự do ngôn luận là một quyền quan trọng, nhưng cũng không được xem xét như là vô điều kiện. Có giới hạn cho quyền tự do ngôn luận khi việc sử dụng nó gây hại cho xã hội, quyền lợi của người khác hoặc an ninh quốc gia.
Xâm phạm lợi ích cá nhân và tổ chức: Trong vụ án này, các bị cáo đã xâm phạm nghiêm trọng đến danh dự, uy tín và đời sống riêng tư của nhiều cá nhân và tổ chức. Điều này đồng nghĩa với việc vi phạm quyền lợi hợp pháp của họ và gây ảnh hưởng đến an ninh xã hội. Việc này nêu lên sự cần thiết của việc xử lý nghiêm để đặt ra thông điệp rõ ràng về việc xử lý các vụ vi phạm trực tuyến. Điều này cũng nhấn mạnh sự quan trọng của việc tuân thủ Luật An ninh mạng và giữ cho môi trường trực tuyến là một nơi an toàn và văn minh.
Cần phân biệt rõ ràng giữa tự do ngôn luận và vi phạm pháp luật: Tự do ngôn luận là một quyền quan trọng, nhưng nó cũng không được xem xét như là vô điều kiện. Bình luận và thảo luận trực tuyến là một phần quan trọng của tự do ngôn luận, nhưng việc lan truyền thông tin sai lệch, xuyên tạc và xúc phạm người khác không được coi là bảo vệ tự do ngôn luận. Quyền này cần được sử dụng một cách có trách nhiệm và không vi phạm pháp luật.
Lời khuyên về văn hóa ứng xử qua vụ án
Tôn trọng quyền riêng tư: Chúng ta cần luôn tôn trọng quyền riêng tư và danh dự của người khác khi tham gia trực tuyến. Điều này liên quan đến cả quyền tự do ngôn luận và việc tuân thủ luật pháp.
Sử dụng trách nhiệm quyền tự do ngôn luận: Quyền tự do ngôn luận đến cùng với trách nhiệm. Chúng ta phải đảm bảo rằng những gì chúng ta chia sẻ và đăng tải trực tuyến là có trách nhiệm và dựa trên thông tin chính xác. Việc chia sẻ thông tin sai lệch có thể gây hại và có hậu quả nghiêm trọng.
Tuân thủ luật pháp: Để tránh vi phạm pháp luật và giới hạn quyền tự do dân chủ, mọi người nên tuân thủ quy tắc và luật pháp hiện hành khi tham gia trực tuyến, trong đó có Luật An ninh mạng.
Kiểm soát cảm xúc và phản ứng: Trong môi trường trực tuyến, người dùng thường dễ bị kích động và tự ý trả lời. Việc kiểm soát cảm xúc và tránh phản ứng theo kiểu tiêu cực là quan trọng để duy trì một môi trường trực tuyến văn minh và xây dựng.
Hỗ trợ và thúc đẩy trách nhiệm: Xã hội cần thúc đẩy trách nhiệm cá nhân và tổ chức trong việc sử dụng mạng xã hội và các nền tảng trực tuyến. Điều này bao gồm việc hỗ trợ việc xác minh thông tin trước khi chia sẻ và xem xét tác động của họ đối với người khác.
Văn hóa trực tuyến và tác động: Vụ án này thể hiện sự thay đổi trong văn hóa trực tuyến và cách mà việc sử dụng mạng xã hội có thể tác động đến đời sống và danh dự của người khác. Môi trường trực tuyến ngày nay đã trở thành một phần quan trọng của cuộc sống, và việc lan truyền thông tin sai lệch và xúc phạm trực tuyến có thể có hậu quả nghiêm trọng.
Sự tôn trọng và ứng xử có văn hóa: Sự tôn trọng và ứng xử có văn hóa là quan điểm quan trọng trong việc sử dụng mạng xã hội. Chúng ta cần tôn trọng quyền riêng tư, danh dự và đời sống của người khác, và không nên sử dụng mạng xã hội để tấn công, xâm phạm hoặc xúc phạm họ.
Tạo lập môi trường trực tuyến an toàn và lành mạnh: Chúng ta cần làm việc cùng nhau để tạo lập môi trường trực tuyến an toàn và lành mạnh. Điều này bao gồm việc hỗ trợ việc xác minh thông tin trước khi chia sẻ, kiểm soát cảm xúc và phản ứng, và tôn trọng quyền của người khác.
Tóm lại, vụ án Nguyễn Phương Hằng đã làm nổi bật mối liên quan giữa khía cạnh pháp luật và văn hóa trong việc sử dụng mạng xã hội và nền tảng trực tuyến. Việc tuân thủ luật pháp, tôn trọng quyền của người khác, và sử dụng mạng xã hội một cách có trách nhiệm là những nguyên tắc quan trọng để duy trì môi trường trực tuyến an toàn và văn minh.
