Hà Nội hôm nay như giá lạnh và buồn hơn! Người nhạc sĩ tài danh mang tên Phú Quang vừa ra đi mãi mãi. Ông đã để lại cho đời một gia tài âm nhạc giàu có với hơn 600 ca khúc. Trong đo, có nhiều tình khúc viết riêng cho mảnh đất Hà Nội ngàn năm văn hiến đầy yêu thương và viết dành tặng cho những người phụ nữ mà ông từng rung động, gắn bó. Chiều nay, tôi vừa ngồi nghe lại một số tình khúc hay của Phú Quang và thấy lòng mình rưng rưng xúc động.

Nhạc sĩ tài hoa Phú Quang từng viết nên những tình khúc đầy trăn trở với Hà Nội. Những gia điệu nghe vừa đẹp đẽ, sang trọng mà da diết, gây được sự ám ảnh cho cả người hát và người nghe. Ông có trái tim nghệ sĩ thật đa cảm, luôn yêu thơ và thực sự rung động trước những câu thơ hay và lạ. Vì thế ông thường dùng những câu thơ hay để làm lời cho ca khúc của mình. Biết bao nhiêu ca sĩ tên tuổi đã từng say mê hát những ca khúc của ông.

Tôi đặc biệt nhớ tới giọng ca của Lê Dung khi chị hát “Khúc mùa thu” nghe đầy ám ảnh. Các ca sĩ trẻ tên tuổi khác cũng thích hát những ca khúc của ông và họ đã rất thành công như các ca sĩ Hồng Nhung, Ngọc Anh 3A, Tấn Minh, Thanh Lam, Minh Thu... Đó là những giọng ca trẻ từng yêu say mê âm nhạc của Phú Quang mà yêu thương, gắn bó với Hà Nội và họ đã thành công với các ca khúc của ông.

Phú Quang- Người nghệ sĩ lãng tử và tài hoa. Ông suốt đời đắm say với Hà Nội và viết nên những giai điệu âm nhạc đặc trưng riêng có của mình. Vừa sang trọng, vừa đẹp đẽ, âm nhạc và ca từ luôn day dứt khôn nguôi. Giai điệu cuốn hút về Hà Nội với những vẻ đẹp cổ xưa, với rưng rưng sương khói Tây Hồ. Chỉ cần nghe tên những ca khúc của ông không thôi cũng đủ làm cho người ta thấy gợi lên niềm xuyến xao cùng bao kỷ niệm đẹp đẽ với Hà Nội, với những đêm mùa đông giá lạnh. Đó là những ca khúc nổi tiếng như: Em ơi Hà Nội phố, Hà Nội ngày trở về, Im lặng đêm Hà Nội...mà bài nào ta nghe cũng thấy hay, thấy buồn thương, thấy lòng mình xao xác như lá thu đang rụng ngoài thềm kia và đong đầy thêm những cảm xúc mới lạ!

Ông là một người yêu thơ và luôn rung động trước những câu thơ hay. Nhờ ca nhạc của ông mà người đời thêm yêu thương các thi sĩ và khi hát, họ đã nhớ được ngay những vần thơ đẹp ấy. Đặc biệt, những ca khúc về mùa thu của Phú Quang luôn ám ảnh người nghe, người hát bởi những giai điệu sâu lắng, u buồn, thánh thiện và đầy nỗi niềm trăn  trở. Những ca khúc ấy khi ngân lên gọi về những ký ức lãng mạn như: Thu mới thực là thu, Mùa thu và em, Giọt cà phê, Một đại khờ một tôi, Đâu phải bởi mùa thu hay là những ca khúc khác như: Chiều phủ Tây hồ, Quán mùa thu, tôi đặc biệt yêu thích Khúc mùa thu!

Khúc mùa thu - đã được ông phổ nhạc từ bài thơ cùng tên của nhà thơ Hồng Thanh Quang khi nhà thơ viết tặng cho người vợ tài hoa của mình - nghệ sĩ thanh nhạc Lê Dung ". Vì thế, khi nghe những giai điệu trữ tình được người ca sĩ ấy cất lên, ta nghe khá buồn, những vẻ đẹp kiêu sa, rưng rưng và ám ảnh. “Tôi đã đến cùng em và tôi biết./ Em cũng là như mọi người thôi / Nhưng chưa hết cuộc yêu tôi đã hiểu / Em ám ảnh tôi trọn một kiếp người" nghe sao mà day dứt khôn nguôi!

Tôi từng thích những câu thơ của Hồng Thanh Quang khi ông viết: “Vẫn biết ta giờ không trẻ nữa /Sao thương ai ở mãi cung hằng / Lời nguyện cũ trên đầu như nguyệt quế / Đâu chịu nhòa khi tới giữa mùa trăng “. Những câu thơ ấy đã được nhạc sĩ Phú Quang đưa vào Khúc mùa thu thật diệu nghệ. Hay là những câu thơ xa xót khác về thân phận con người:

“Tôi đã yêu như chết là hạnh phúc / Tôi đã quên mình chỉ để nghĩ về em / Người đàn bà giấu đêm vào trong tóc /Còn điều chi em mải miết đi tìm ?”

Những ca khúc về thân phận con người ấy đã được Phú Quang viết ra bằng thứ âm nhạc đẹp, buồn và ám gợi như : Lời rêu, Giọt nước mắt đầu tiên, Mùa Hạ còn đâu, Nỗi nhớ mùa thu, Ngọn nến.

Đặc biệt, ca khúc “Ngọn nến “ đã được ông sáng tác sau khi nhạc sĩ biết tin mình bị ung thư năm 2000. Bên ngọn nến đang tỏa sáng lung linh trong đêm, những vệt cháy đang cạn khô dần, từng giọt đời đang rớt xuống, nhạc sĩ như đã ngấm đến tận cùng từng nỗi đau khi nhận ra sự hữu hạn của kiếp người! Nến vẫn lóe sáng khi đã cạn kiệt đến giọt cuối cùng!

Những ca khúc về tình yêu lãng mạn của ông thì quá đẹp, ta còn nghe bên tai vang ngân những ca khúc mang tên:

“ Trong miền ký ức “ hay là “Đã có một thời “, đặc biệt khi nghe “ Romance “ với giai điệu thật là bay bổng và dặt dìu xa cách!

“Có phải mùa thu giấu em lâu đến thế?

Phía cuối con đường anh kịp nhận ra em /Em ào tới chợt xôn xao lá đổ /Xoá nỗi cô đơn lạnh giá bên thềm./ Và tình yêu lại rưng rưng bên khung cửa nhỏ ..”.

Từng lời ca mùa thu cuộc đời được cất lên từ con tim nghệ sĩ luôn đẹp và bay! Những câu thơ khi thì trăn trở, khi lại day dứt trong nỗi buồn: “làm sao về được mùa đông/ Dòng sông, cây cầu đã gẫy/ Thôi đành ru lòng mình vậy/ Vờ như mùa đông đã về.. “ nghe xao xác đau trong nỗi đau giá lạnh lúc đêm đông! Cái rét tê tái của xứ Bắc đã luôn làm cho những người đi xa xứ luôn phải khát thèm và nhớ thương da diết. Phố xưa, nhà cổ, tiếng dương cầm trong đêm, bước chân lang thang của người nghệ sĩ.. là những hình ảnh đẹp trong đêm Hà Nội khi giai điệu âm nhạc của ông vang lên với “ Em ơi, Hà Nội phố”!

Mùa đông Hà Nội luôn đặc biệt trong nỗi nhớ cách xa của ông! Nó đẹp, ám ảnh những người đi xa khi họ vẫn nặng lòng nhớ về thủ đô xưa với phố xưa nhà cổ và khói sương bảng lảng Tây Hồ!Phú Quang đã có một ca khúc khá hay mang tên “Lãng đãng chiều đông Hà Nội “ như là một dấu ấn với mảnh đất thủ đô. Nhạc sĩ Phú Quang còn có khá nhiều ca khúc hay về nỗi gợi nhớ các mùa, đặc biệt là mùa đông Hà Nội. Ông chọn mùa đông Hà Nội cho những ca khúc của mình hay mùa đông Hà Nội chọn ông để ngân rung, thiết tha và lưu dấu ? Nói thế nào cũng được! Chỉ biết rằng khi nghe những giai điệu về “nỗi nhớ mùa đông” ngay trong lòng Hà Nội, khi ấy cái rét ngoài kia đã làm lòng ta chợt khắc khoải, xao xuyến khôn nguôi!

Những người đang yêu hay bị thất vọng về tình yêu cũng sẽ tìm thấy sự an ủi, vỗ về trong âm nhạc và ca khúc của ông. Vẻ đẹp trí tuệ, day dứt, kiêu hãnh và cái chất sang trọng trong những tình khúc của ông sẽ làm người ta muốn đi tiếp, muốn tiếp tục được sống và được yêu! Tôi cũng là một người mê âm nhạc Phú Quang. Vì thích hát, vì yêu thích âm nhạc và ca từ trong những ca khúc của ông mà tôi thấy thêm yêu và gắn bó hơn với Hà Nội hào hoa và kiêu hãnh.

Khúc mùa thu là một trong những ví dụ điển hình về những nhạc phẩm tiêu biểu của Phú Quang mà tôi yêu thích. Thích  vì giai điệu đẹp và thích về những ca từ da diết đau của nhà thơ Hồng Thanh Quang:

“Ngay cả nếu âm thầm em hóa đá / Bầu trời lặng yên cũng đã vỡ rơi / Mênh mông quá khoảng trống này ai lấp / Khi thanh âm cũng bất lực như lời “! Quá là hay và thực sự ám ảnh!

Nhớ mãi Phú Quang và âm nhạc của ông. Tôi và nhiều người yêu Hà Nội khác  vẫn say mê nhạc Phú Quang và sẽ còn hát tiếp “Khúc mùa thu “ với những nỗi niềm của riêng mình: “Sẽ chỉ còn quầng thu thuở ấy /Nỗi cô đơn vằng vặc giữa trời / Người đàn bà dấu đêm vào trong tóc / Em tìm gì khi thất vọng về tôi?

Thế hệ của chúng tôi hầu như ai cũng từng sống qua thời kỳ bao cấp gian khó và nhiều người đã từng đi qua những năm tháng chiến tranh tàn khốc! Ai cũng từng có một thời trai trẻ! Ai cũng từng có những khát vọng, tình yêu, hoài bão của thế hệ mình, từng đi qua những nỗi đau đớn của cá nhân và chạm đến  nỗi đau của quê hương đất nước. Nghe âm nhạc và thấy lòng yêu thích, được ngân nga một mình những ca khúc của Phú Quang trong những lúc cô đơn. Bởi lẽ ai cũng thấy có một chút mình ở trong đó. Da diết, u buồn, thương nhớ, giằng xé, sâu lắng và  đắm chìm trong sự lãng mạn. Người ta sẽ có thêm được những cảm nhận tinh tế bởi giai điệu và câu từ trong ca khúc của ông.

Phú Quang thường phổ nhạc cho những bài thơ hay bởi những câu thơ hay làm ông rung động. Ca khúc bởi vậy mang theo nét đẹp của triết lý nhân sinh và làm cho người nghe cứ phải trùng lòng mình xuống, cứ day dứt đến xót xa. Chúng ta hát, chúng ta nghe, chúng ta thưởng thức và đồng cảm với âm nhạc và ca khúc của ông bởi mỗi người khi ấy đều tự lắng lòng nghe tiếng nói cất lên trong tim mình.

Người nhạc sĩ yêu tha thiết Hà Nội, yêu cuộc đời đã truyền tình yêu ấy đến với mọi người. Phú Quang,  bằng cách ấy, ông đã khởi lên niềm tin yêu cuộc sống mãnh liệt và đánh thức những trái tim vẫn đang ngủ yên.

“Ngày mai ta bỏ đi

Trần gian xin trả lại “!

Ông đã ra đi ngày 8/12/2021 trong sự thương tiếc của những người dân Hà Nội và cả nước. Những ca khúc hay của ông sẽ còn được người ta hát mãi trong từng “ánh chớp số phận “! Âm nhạc của Phú Quang đã làm cho bầu trời và mặt đất này rưng rưng nở hoa. Người ta sẽ còn nhắc nhớ tên ông trong mỗi giai điệu lời ca và thêm yêu tha thiết mảnh đất quê hương. Tình yêu Hà Nội sẵn có trong mỗi người sẽ khiến họ luôn nhắc nhớ đến ông với tình yêu thương đất nước, con người. Hát và hát lên những ca khúc của Phú Quang để tiếp tục yêu thương khi ta được thả mình “ Mơ về nơi xa lắm”!

Hà Nội - Đêm 8/12/2021 - PTPT