Nhớ nhà thơ, nhạc sĩ Nghiêm Bằng – Một nghệ sĩ tài hoa

Bài viết của Nhà thơ Phạm Thị Phương Thảo sau ngày anh mất - xin được gửi tới hương hồn nhà thơ Nghiêm Bằng và gia đình.
nha-tho-nghiem-bang-1-1668604779.jpg
 

Nhà thơ, nhạc sĩ Nghiêm Bằng, một người con của cố nhạc sĩ Văn Cao. Anh vốn là kỹ sư xây dựng, từng nhiều năm công tác ở Văn phòng Quốc Hội. Người ta biết đến anh nhiều hơn khi là một nhà thơ, một nhạc sĩ tài hoa. Nhớ về anh là người ta nghĩ đến hình ảnh một nhà thơ có dáng hình nhỏ nhẹ, nói năng nhỏ nhẹ, cử chỉ nhỏ nhẹ, chỉ có tiếng rít điếu cày của anh mỗi khi ngồi xuống hút thuốc lào là to. Anh nghiện thuốc Lào nên đi đâu xa đều phải mang theo điếu.

Nhà thơ Nghiêm Bằng hiền hoà, vui tính và dí dỏm. Anh luôn có nhiều câu nói hóm hỉnh và rất hài hước làm cho người nghe cũng vui lây. Đặc biệt vui khi có anh đi cùng trong những chuyến đi du ngoạn nơi này nơi kia, cùng anh chị em Thơ Tràng An hay những dịp gặp gỡ bạn bè. Vừa là nhà thơ, vừa là nhạc sĩ, tâm hồn Nghiêm Bằng đã quấn quện thăng hoa giữa thơ và nhạc. Tôi nhớ dịp cùng anh đi Trại Sáng tác VHNT ở Tạm Đảo, anh nhỏ nhẹ, dí dỏm và rất thích thổi sáo. Anh mang theo cây sáo và thổi khá hay những ca khúc trữ tình xưa. Tôi từng đứng cầm míc để giúp anh thổi sáo trước những cuộc tọa đàm VHNT.

nha-tho-nghiem-bang-2-1668604970.jpg
 

Mới đây, anh vừa có bài thơ “Men ấm Tân Xuân” nhân dịp chào năm mới 2020. Ai biết được số mệnh người ta thế nào, vì chỉ ngay sau đó có vài tháng, anh đã ra đi mãi mãi. Bài thơ ấy vẫn đây:

“VẠN xưa đào thắm non trời biếc

SỰ sống bừng xuân trải thế thời

NHƯ ngỏ giai nhân đêm sánh hội

Ý nồng men ấm mắt say lơi”!

Những bài thơ của nhiều bạn bè VNS HN đã được anh phổ nhạc thành những ca khúc hay. Còn nhiều người nhắc nhớ tên anh. Anh từng phổ nhạc nhiều bài thơ của bạn bè và giúp cho thơ họ được nhiều người biết đến hơn. Những ca khúc hay được anh phổ thơ của các thi sĩ như: Vầng trăng cho em, ca khúc phổ thơ Trần Cường. Tình ca Nha Trang, Tam Đảo mây trắng, phổ thơ của Trà Mi…và nhiều ca khúc khác nữa làm cho bạn thơ rất hứng khởi.

Thơ của anh Nghiêm Bằng luôn được chắt lọc và có tứ hay. Có thể nói, những câu thơ của anh giàu trí tuệ, khá gọn gàng và đẹp. Thơ anh cũng nhẹ nhàng, sương khói mà dịu dàng như chính con người anh. Nghiêm Bằng từng có nhiều câu thơ lãng mạn, đặc biệt là những bài thơ tuy ngắn nhưng khá ấn tượng. Cho đến giờ, vẫn còn nhiều người nhắc nhớ đến anh, một người thơ gốc Tràng An có dáng hình gầy gầy, dáng mình hạc sương mai giống như người cha. Nhiều khi nhìn anh, người ta chợt nhớ phảng phất đến hình bóng cụ Văn Cao xưa, bởi anh nhìn khá giống cha mình

nha-tho-nghiem-bang-3-1668605012.jpg

CLB thơ Tràng An ghi hình lưu niệm, tác giả Phương Thảo (áo dài vàng) - Chủ nhiệm CLB; nhà thơ Nghiêm Bằng kế bên

Nghiêm Bằng từng viết “Bài thơ không con chữ” có nhiều câu khá hay:

“Bài thơ anh

Đọng trong mắt em

Bài thơ

Không con chữ

 

Cây đàn anh

Ngân vang mắt em

Đàn không dây

 

Mùa Xuân anh

Long lanh trong mắt em

Mùa Xuân

Không nét vẽ

 

Con thuyền anh

Đắm

trong mắt em

Lao xao

Thơ anh kiệm lời mà sâu sắc, trữ tình. Tôi nhớ, anh đã có một tập thơ khá hay mang tên “Rượu cùng Lý Bạch" - Nhà XBVH năm 2006. Rượu cùng Lý Bạch là tên một bài thơ anh đã chọn để đặt tên cho tập thơ của mình. Những bài thơ của anh mang đầy tính ngẫm ngợi, triết lý nhân sinh về cuộc sống, về đời người. Có vẻ như anh cũng thích được ngồi ngắm trăng, uống rượu và ngẫm ngợi sự đời giống như nhiều nhà thơ xưa như Lý Bạch. Có thể anh đã mượn rượu để thêm thăng hoa, để say thêm cuộc sống vốn nhiều bất trắc này. Anh cũng mượn câu thơ để say người hơn và say đời hơn!

nha-tho-nghiem-bang-4-1668605235.jpg

Thơ Nghiêm Bằng tuy viết không nhiều nhưng luôn để lại ấn tượng. Đây là bài thơ Biển Khát mà anh mới gửi cho tôi đọc trong dịp gần đây: BIỂN KHÁT

Mang mang nước nước xa xanh

Khát bờ cát nắng, chòng chành trăng đêm

 

Ấp đầy, ấp nuột thân em

Mơn mắn sang phủ nõn êm nắng ngà

 

Hôn bờ mép, ngấn bọt xa

Phơi lòng cát sủi, thân sa dã tràng

 

Khát tình em, mướt nắng loang

Xa xanh nước nước

Mang sang

Khát bờ!

Thơ Nghiêm Bằng viết về tình yêu đôi lứa khá sâu sắc. Anh kiệm chữ kiệm lời nhưng cái tình vẫn bung tỏa. Anh có nhiều bài thơ viết tặng vợ và tôn thờ tình nghĩa vợ chồng. Bài thơ “Thương bóng” có những câu hay để anh tự thương bóng mình:

“ Anh

Vẫn bên em

Thường ngày

 

Một mùi quen

Men ấm

Hương

Nồng”!

Anh Nghiêm Bằng ơi! “Quá khứ nào kéo níu nổi thời gian/ Tia nắng nhỏ xuyên cả trời băng giá…”- câu thơ anh mới viết gần đây hình như đã vận vào phận mình! Đó là bài thơ Chồi Xuân, anh mới chép tay gửi cho em đọc.

 

CHỒI XUÂN

Chồi xanh ủ xuân lòng trong băng giá

Mầm lên non vỡ vỏ cứng thân già

Hoa thắm nở bâng khuâng trời bướm lạ

Mùa quả vàng úa là biết đâu hoa!

 

Quá khứ nào kéo níu nổi thời gian

Tia nắng nhỏ xuyên cả trời băng giá

Nỗi đau nào hơn nỗi đau sinh nở

Lòng cỗi già

Nghẹn nhú

Những chồi Xuân!

Thế là anh đã tạm dừng cuộc rong chơi trong cõi tạm này! Mong nhà thơ anh luôn được thanh thản và luôn mỉm cười nơi chín suối nhé anh Nghiêm Bằng - một nhà thơ, một người đầy chất nghệ sĩ, một nhạc sĩ tài hoa!

 

Hà Nội tháng 7/2020

nha-tho-nghiem-bang-5-1668605308.jpg

Phần mộ nhỏ - nơi yên nghỉ của nhà thơ, nhạc sĩ Nghiêm Bằng

Nhà thơ, nhạc sĩ Nghiêm Bằng - con trai thứ của cố nhạc sĩ Văn Cao- anh sinh ngày 13/6/1951, hội viên Hội NVHN, thành viên CLB THƠ TRÀNG AN, anh mất ngày mồng 5 tháng 7 năm 2020 tại Quân y viện 354 Đội Cấn Hà Nội. BCN THƠ TRÀNG AN và một vài anh chị em CLB THƠ TRÀNG AN chúng tôi đã đến thăm hỏi và chia buồn tại gia đình ông ngay sau khi ông mất! CLB sẽ tổ chức đi viếng tại Nhà Tang lễ! Mộ của nhà thơ, nhạc sĩ Nghiêm Bằng đặt tại nghĩa trang Kỳ Sơn, Hoà Bình).