• 0904 894 444
  • thukybientap@gmail.com
  • Tìm kiếm
  • thukybientap@gmail.com
  • 0904 894 444
TẠP CHÍ ĐIỆN TỬ VĂN HÓA VÀ PHÁT TRIỂN
  • Thời cuộc
    • Xây dựng Đảng
  • Văn hóa - Xã hội
    • Văn hóa đương đại
    • Văn hóa cổ truyền
    • Di sản
    • Tác phẩm – tác giả
    • Xã hội
    • Người nổi tiếng
    • Làm đẹp
  • Phát triển
    • Dân trí
    • Đời sống và phát triển
    • Khoa học – Công nghệ - Môi trường
    • Vui cười
    • Ẩm thực
    • Nghiên cứu
      • Bài viết
      • Công trình
    • Nông nghiệp - Nông thôn
      • Nông nghiệp và môi trường
      • Nông nghiệp sáng tạo
      • Nông nghiệp công nghệ cao
  • Diễn đàn
    • Mạn đàm
    • Sự kiện
  • Video
  • Video
  • Ảnh
  • Infographic
  • Emagazine
TẠP CHÍ ĐIỆN TỬ VĂN HÓA VÀ PHÁT TRIỂN
  • Thời cuộc
    • Xây dựng Đảng
  • Văn hóa - Xã hội
    • Văn hóa đương đại
    • Văn hóa cổ truyền
    • Di sản
    • Tác phẩm – tác giả
    • Xã hội
    • Người nổi tiếng
    • Làm đẹp
  • Phát triển
    • Dân trí
    • Đời sống và phát triển
    • Khoa học – Công nghệ - Môi trường
    • Vui cười
    • Ẩm thực
    • Nghiên cứu
      • Bài viết
      • Công trình
    • Nông nghiệp - Nông thôn
      • Nông nghiệp và môi trường
      • Nông nghiệp sáng tạo
      • Nông nghiệp công nghệ cao
  • Diễn đàn
    • Mạn đàm
    • Sự kiện
  • Video
    • Video
    • Ảnh
    • Infographic
    • eMagazine
  • Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh
  • Đại tướng Võ Nguyên Giáp Đại tướng Võ Nguyên Giáp sống mãi trong lòng nhân dân!
  • GS. AHLĐ Vũ Khiêu, một tấm gương lao động không ngừng nghỉ
  • GS. Đào Duy Anh từ chí sĩ cách mạng yêu nước đến học giả lỗi lạc
Thứ 6, ngày 16 tháng 8, 2019, 8:36:21 Chiều
Quốc Khánh 2/9
img

Nghiên cứu

Hình tượng con dơi đem lại phúc - lộc - thọ

  • Vũ Hảo
  • 22:28 21/01/2023

Tập san BAVH - Những người bạn Cố đô Huế - Bulletin des Amis du Vieux Hué, viết bằng tiếng Pháp dành hẳn một chương viết và vẽ về con dơi trong kiến trúc, mỹ thuật cung đình, đình chùa, phủ đệ, đồ thờ cúng.

1-chiec-vong-deo-noi-co-1674313635.jpgChiếc vòng đeo cổ hình con dơi, để chúc trẻ khỏe mạnh, may mắn.
 

Điêu khắc gỗ là một nghề truyền thống, trong đó, điêu khắc gỗ thời kỳ nhà Lý và nhà Nguyễn có nhiều công trình tiêu biểu và to lớn nhất. Hoa văn, họa tiết cầu kỳ, tinh xão trên những cánh cửa, cột chống, rui mè, đòn tay của các đình làng, cung điện vua chúa bao đời, nay được xem là minh chứng rõ ràng nhất cho sự phát triển của thể loại nghệ thuật này. Các nghệ nhân tài hoa đã tạo nên nhiều tác phẩm vừa có tính thẩm mỹ cao, vừa có giá trị văn hóa và phong thuỷ. Trong tập san BAVH (Những người bạn Cố đô Huế (Bulletin des Amis du Vieux Hué) đã dành hẳn một chương để viết và vẽ tranh minh họa về con dơi trong kiến trúc, mỹ thuật cung đình, đình chùa, phủ đệ, đồ thờ cúng.

2-con-doi-ngam-chu-tho-1674313700.jpg
Con dơi ngậm chữ thọ hay hoa cúc là biểu tượng khỏe mạnh, trường thọ
 
 

Theo phong tục dân gian, trong ngày cúng thôi nôi thường tặng cho đứa bé một chiếc vòng đeo cổ bằng vàng bạc hay ngọc bích chạm khắc hình con dơi, miệng ngậm chiếc khánh để chúc sự khỏe mạnh, may mắn cho nó. Con dơi ngậm chữ thọ hay hoa cúc là biểu tượng khỏe mạnh, trường thọ. Trong tranh cổ có bốn con dơi đồng quay mặt vào một chữ phúc có nghĩa là “ngũ phúc lâm môn”, đó là cầu được trường thọ, hai là phú, ba là khỏe, bốn là đức, năm là khảo chung (trọn đời). Tranh vẽ con dơi thường đi đôi với màu đỏ vì tiếng Hán đỏ đồng âm với hồng, hùng mạnh, nước lớn. Vì dơi gọi là “phúc thử” nên bức tranh đặt ở các hướng đông bắc, chính bắc.Trên các sản phẩm mộc mỹ nghệ hình ảnh con dơi miệng ngậm đồng tiền hay ngậm chiếc khánh, ngậm chữ thọ và hoa cúc… đều mang ý nghĩa tốt đẹp. Con dơi ngậm khánh là đang mang đến may mắn. Chữ khánh có nghĩa là vui vẻ, hạnh phúc khi nó kết hợp với con dơi tức là “phúc khánh” càng làm tăng sự sung sướng và may mắn gấp bội.

3-con-doi-ngam-hoa-cuc-1674313765.JPGNếu chiết tự thì “dơi” gọi là “phúc thử”, đồng âm với chữ phúc (lộc).
 

Đối với Nho giáo, nếu chiết tự thì tiếng “dơi” gọi là “phúc thử”, đồng âm với chữ phúc (lộc). Tương tự như hoa mai chơi Tết vì từ mai đồng âm với từ may (mắn). Biểu tượng hai hay năm con dơi ngậm chữ thọ là kết hợp hai chữ phúc và thọ, để nói lên mong muốn giàu có, hạnh phúc trường tồn. Trong tranh vẽ lịch xưa, liễn đối, bích họa, thường xuất hiện hình ảnh những con dơi xung quanh ba ông Phước - Lộc - Thọ và các tiểu đồng, để nói lên mong ước được khỏe mạnh, trường thọ. Hai con dơi đôi cánh khép kín tạo thành hình tròn là biểu tương khỏe mạnh, may mắn nhân đôi. Năm con dơi bao quanh chữ thọ hay chữ phúc là chúc cuộc sống trường thọ, dồi dào tài lộc.

4-con-doi-tren-hoi-van-dieu-khac-go-1674313826.JPGCon dơi trên hồi văn để chỉ thông điệp trường thọ ai cũng mong muốn
 
4x-1674313972.jpg
 

Quan niệm phong thủy Á đông cho rằng hiện tượng con dơi bay vào đền miếu, cung điện, phủ đệ hay nhà của ai là 1 điềm tốt: mang đến sự thịnh vượng, may mắn về tiến bạc. Lý giải về niềm tin đó, người xưa cho rằng con dơi chỉ làm tổ ở những nơi tốt lành nhất. Loài dơi có cảm giác rất nhạy bén, nó có thể “ngửi” mùi xú khí để xa lánh. Đặc biệt đối với người xưa, trên các mô típ tiền cổ đều có hình 5 con dơi “ngũ phúc”. Vì vậy, nếu dơi bay đến và ở lại trong nhà thì bạn nên vui mừng phấn khởi, vì điều này báo hiệu may mắn sắp tới với gia đình bạn. Công việc sẽ gặp nhiều thuận lợi, và phát triển mạnh mẽ. Sức khỏe và sự miễn dịch của loài dơi không một động vật có cánh nào sánh bằng, giúp cho loài dơi có khả năng thích ứng để sống thọ. Theo các nhà khoa học nghiên cứu loài dơi là loài động vật có vú duy nhất không bị bất cứ chứng bệnh gì đe dọa.

5-con-doi-dieu-khac-tren-cac-o-hoc-cua-1674314254.JPGHình tượng con dơi cách điệu chạm khắc trên các ô (hộc) cửa.
 
6-nam-con-doi-la-ngu-phuc-lam-mon-1674314318.jpgNăm con dơi quay vào một chữ phúc có nghĩa là “ngũ phúc lâm môn”. 
 
Bulletin des Amis du Vieux Hué Tập san BAVH ngũ phúc lâm môn
  • Chia sẻ Facebook
  • Chia sẻ Twitter
  • Chia sẻ Pinterest
In
Cùng chủ đề
Những bức thư cảm ơn - Ghi nhận tấm lòng của nghệ nhân Hoàng Xuân Mai - thủ nhang Đền Rừng Cần biết
Những bức thư cảm ơn - Ghi nhận tấm lòng của nghệ nhân Hoàng Xuân Mai - thủ nhang Đền Rừng

Trong những ngày cả nước hướng về Ngày Thương binh - Liệt sĩ 27/7, Đền Rừng (Bồ Đề, Hà Nội)...

Hà Nội: Đền Rừng và chùa Đông Các Tự trao 548 suất cơm cho bệnh nhân giữa trưa hè “đổ lửa” Cần biết
Hà Nội: Đền Rừng và chùa Đông Các Tự trao 548 suất cơm cho bệnh nhân giữa trưa hè “đổ lửa”

Ngày 3/6/2025, trong tiết trời oi nồng như muốn nung chảy từng thớ gạch ngoài sân bệnh viện, hơn 548...

Vươn lên từ bờ vực "thất truyền": Hát Dô Liệp Nghĩa Văn hóa - Xã hội
Vươn lên từ bờ vực "thất truyền": Hát Dô Liệp Nghĩa

Hát Dô là loại hình diễn xướng dân gian đặc sắc của vùng Lạp Hạ, ven sông Tích (nay là...

Mới cập nhật
Đảng bộ Liên hiệp Hội Việt Nam: Kiểm điểm, đánh giá chất lượng Ban Chấp hành Đảng bộ năm 2025

Đảng bộ Liên hiệp Hội Việt Nam: Kiểm điểm, đánh giá chất lượng Ban Chấp hành Đảng bộ năm 2025

Ngày 12/12, Đảng bộ Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam) tổ chức Hội nghị kiểm điểm đối với tập thể, cá nhân Ban Chấp hành Đảng bộ năm 2025. Đồng chí Phạm Ngọc Linh, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy, Phó Chủ tịch Liên hiệp hội Việt Nam chủ trì Hội nghị. Tham dự có đồng chí Phan Xuân Dũng, Chủ tịch Liên hiệp Hội Việt Nam cùng các đồng chí trong BCH Đảng bộ.

36 phút trước Thời cuộc

“Tết Trường Sa quê em” - Bài học về Tổ quốc cho trẻ thơ

“Tết Trường Sa quê em” - Bài học về Tổ quốc cho trẻ thơ

Tháng 12/2025, tập thơ thiếu nhi “Tết Trường Sa quê em” của nhà thơ Lữ Mai chính thức ra mắt bạn đọc trên toàn quốc. Cuốn sách do Nhà xuất bản Hội Nhà văn Việt Nam cấp phép, Công ty TNHH Văn hóa và Truyền thông Thảo Nguyên, Carobooks phát hành độc quyền.

3 giờ trước Văn hóa - Xã hội

VUSTA tổ chức trao Huân chương Hữu nghị của Chủ tịch nước cho Liên đoàn các tổ chức Kỹ sư ASEAN

VUSTA tổ chức trao Huân chương Hữu nghị của Chủ tịch nước cho Liên đoàn các tổ chức Kỹ sư ASEAN

Liên đoàn các tổ chức kỹ sư ASEAN (AFEO) đã giúp đội ngũ kỹ sư Việt Nam ngày càng hội nhập sâu rộng, tự tin hơn về trình độ và vị thế trong khu vực; góp phần hình thành Cộng đồng ASEAN gắn kết và chủ động thích ứng…

6 giờ trước Phát triển

Nhà phố liền kề diện tích lớn The Golden Legacy hút nhà đầu tư về phía Nam Hải Phòng

Nhà phố liền kề diện tích lớn The Golden Legacy hút nhà đầu tư về phía Nam Hải Phòng

Trong bối cảnh lõi đô thị Hải Phòng ngày càng chật chội và quỹ đất kinh doanh hạn chế, nhu cầu tìm kiếm nhà phố diện tích lớn tăng mạnh tại các trung tâm mới. Tại Dương Kinh - trung tâm của cực tăng trưởng mới phía Nam thành phố, Vinhomes Golden City hút nhà đầu tư với dòng sản phẩm nhà phố liền kề diện tích lớn The Golden Legacy, nơi từng khoảng không gian đều sở hữu khả năng sinh lời và tạo giá trị thương hiệu lâu dài.

22 giờ trước Cần biết

Phòng STEM Petrovietnam:  Giúp Các trường vùng cao tiếp cận môi trường học tập hiện đại

Phòng STEM Petrovietnam: Giúp Các trường vùng cao tiếp cận môi trường học tập hiện đại

Đó là chia sẻ của thầy Nguyễn Ngọc Điệp - Hiệu trưởng Trường THCS Tân Uyên (Lai Châu) khi được Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam (Petrovietnam) đầu tư đồng bộ phòng STEM cho trường THCS Tân Uyên, cũng như các trường khác ở vùng cao. Trường THPT Mường Tè (Lai Châu), cũng đang chuẩn bị sẵn sàng cho việc tiếp nhận phòng STEM do Petrovietnam tài trợ.

22 giờ trước Phát triển

Petrovietnam: Uơm mầm nguồn nhân lực tri thức

Petrovietnam: Uơm mầm nguồn nhân lực tri thức

Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam (Petrovietnam) có 4 công trình với 6 giải thưởng được vinh danh tại Giải thưởng “Tuổi trẻ sáng tạo” toàn quốc 2025 ngày 7/12, và tháng 11 Chương trình “Lãnh đạo tương lai Petrovietnam 2025” đã được khai giảng ...

23 giờ trước Phát triển

Hoa hậu Lê Thị Thanh Thủy: Tôi muốn truyền cảm hứng tới phụ nữ Việt

Hoa hậu Lê Thị Thanh Thủy: Tôi muốn truyền cảm hứng tới phụ nữ Việt

Đăng quang ở vị trí cao nhất, Tân hoa hậu áo dài bản sắc Việt Nam Lê Thị Thanh Thủy (SBD 689 – Thái Nguyên) đã thật sự gây ấn tượng với khán giả bằng phần trả lời câu hỏi của ban giám khảo một cách thông minh, đầy thuyết phục.

23 giờ trước Văn hóa - Xã hội

Ba Chúc - từ ký ức bi thương đến hành trình hồi sinh mạnh mẽ

Ba Chúc - từ ký ức bi thương đến hành trình hồi sinh mạnh mẽ

Xã Ba Chúc (An Giang) không chỉ được biết đến bởi vẻ đẹp mộc mạc của vùng Bảy Núi mà còn là nơi lưu giữ những ký ức đau thương nhưng kiên cường của dân tộc. Hơn bốn thập kỷ đã trôi qua, song những trang sử bi tráng về cuộc thảm sát tháng 4/1978 do tập đoàn diệt chủng Pol Pot gây ra vẫn hằn sâu trong tâm trí người Việt Nam. Chỉ trong 12 ngày, chúng đã tàn sát 3.157 người dân vô tội - một minh chứng không thể chối cãi về tội ác chống loài người của Khmer Đỏ.

23 giờ trước Văn hóa - Xã hội

Những ngày ở Vị Xuyên: Ký ức không thể nào quên nơi tuyến lửa biên cương

Những ngày ở Vị Xuyên: Ký ức không thể nào quên nơi tuyến lửa biên cương

Cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới phía Bắc bắt đầu từ ngày 17 tháng 2 năm 1979, nhưng thực chất đã kéo dài trong 10 năm. Mặt trận Vị Xuyên là điểm chính diện của cuộc chiến tranh biên giới phía Bắc diễn ra ác liệt nhất từ tháng 4 năm 1984 đến tháng 5 năm 1989.

1 ngày trước Văn hóa - Xã hội

Phú Thọ tăng cường công tác phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả

Phú Thọ tăng cường công tác phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả

Sở Y tế tăng cường quản lý cơ sở kinh doanh dược phẩm, bảo đảm kết nối dữ liệu cung ứng thuốc và tuân thủ quy định bán thuốc theo đơn. Ngành Y tế cũng phải phối hợp yêu cầu đội ngũ bác sĩ và những người có ảnh hưởng trong lĩnh vực y tế không quảng cáo hoặc giới thiệu sản phẩm khi chưa xác minh tính hợp pháp, tránh gây hiểu lầm cho người tiêu dùng.

1 ngày trước Văn hóa - Xã hội

BÀI ĐỌC NHIỀU
Cựu binh 63 tuổi biến vườn đồi thành trang trại ong mật và chăn nuôi hiệu quả
Cựu binh 63 tuổi biến vườn đồi thành trang trại ong mật và chăn nuôi hiệu quả
Bộ đội đặc công Việt Nam đã tiêu diệt 8 máy bay B-52 trên đất Thái Lan
Bộ đội đặc công Việt Nam đã tiêu diệt 8 máy bay B-52 trên đất Thái Lan
Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Thị Kim Loan và sự phát triển của đạo Mẫu
Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Thị Kim Loan và sự phát triển của đạo Mẫu
Những đặc trưng của nền văn hóa Việt Nam
Những đặc trưng của nền văn hóa Việt Nam
Sự tích con trâu
Sự tích con trâu
TẠP CHÍ ĐIỆN TỬ VĂN HÓA VÀ PHÁT TRIỂN

© TẠP CHÍ ĐIỆN TỬ VĂN HÓA VÀ PHÁT TRIỂN

Cơ quan chủ quản: Viện Nghiên cứu Văn hoá và Phát triển

Giấy phép hoạt động báo chí điện tử số 247/GP- BTTTT do Bộ TT&TT cấp ngày 07/5/2021 

Chủ tịch Hội đồng Biên tập: TS. Đinh Đức Thiện

Phó Chủ tịch Hội đồng Biên tập: Trần Thị Thu Thảo

Phó Tổng Biên tập: PGS. TS Phạm Hùng Việt

Phó Tổng Biên tập: Nhà báo Lại Đức Hồng

Tổng Thư ký Tòa soạn: ThS. Nhà báo Nguyễn Danh Hòa

Địa chỉ: Số 53 Phố Yên Lạc, Phường Vĩnh Tuy, TP. Hà Nội 

Hotline: 0915 323 789 - 0904 894 444 | Email: thukybientap@gmail.com

THÔNG TIN TÒA SOẠN - LIÊN HỆ QUẢNG CÁO