Hình ảnh cây chuối quê hương...

Phương Uyên

30/09/2022 09:10

Theo dõi trên

Nếu như trong văn học Việt nam cây tre được ví von như người cha thì hình tượng cây chuối cũng được khắc họa như người mẹ.  Người ta thường ca ngợi cây tre nhưng ít ai nói về cây chuối và ít ai biết được trong hình ảnh đó là những những ý tưởng phong phú. Hình ảnh ấy đã đi vào văn thơ mộc mạc, dân dã bao nhiêu thì cũng gần gũi thân thương trong những bài hát, bài thơ  bấy nhiêu.

 

hinh-anh-cay-chuoi-1664503634.jpg
Tranh: Thanh Leanh 

Không rực rỡ như hồng, lan, cúc, huệ

Không dịu dàng như Tulip, Lily

Hương chẳng thơm, sắc cũng chẳng tươi gì

Mà nghiêng ngả khi cây vừa trổ nụ

Chứa đựng trong lòng một dòng nhựa  chát

Để một đời xanh ngát những đứa con

Hiến dâng xong xác cũng chẳng còn

Nhường lại chỗ cho đàn con khôn lớn.

 Nếu như trong văn học Việt nam cây tre được ví von như người cha thì hình tượng cây chuối cũng được khắc họa như người mẹ.  Người ta thường ca ngợi cây tre nhưng ít ai nói về cây chuối và ít ai biết được trong hình ảnh đó là những những ý tưởng phong phú. Hình ảnh ấy đã đi vào văn thơ mộc mạc, dân dã bao nhiêu thì cũng gần gũi thân thương trong những bài hát, bài thơ  bấy nhiêu.

Tôi là một cô gái phố thị, nhưng khi bước chân về các vùng quê tôi đều thấy nhiều hình ảnh cây chuối thân mềm được trồng ở khắp nơi. Cũng không biết từ lúc nào tôi yêu những bức tranh vẽ có chuối, tôi cứ ngắm nhìn tranh không mỏi mắt. Cũng từ lâu dần chuối đi vào trái tim tôi thật mộc mạc đơn sơ và giản dị.

Cây chuối là loại cây dễ tính, nó phù hợp với nhiều loại đất, khí hậu của nhiều châu lục, đồng thời cây chuối lại rất ưa nước, dễ trồng, phát triển nhanh cho nên người ta mới nói: "Trẻ trồng na, già trồng chuối". Thật sự từ thời xa xưa chuối luôn đc đi vào thi ca Việt Nam. Cũng từ những điều đó mà chuối trở thành nét đẹp quê hương Việt Nam.

Tôi cũng không bao giờ quên câu nói của nội tôi “Trước cau, sau chuối” mà con!”. Rồi nội ôm tôi vào lòng, từ tốn giải thích, trồng cau trước cửa nhà vì hàng cau thoáng đãng không cản tầm nhìn lại không cản nắng sớm ấm áp vào nhà, lại ít rụng lá, vừa được dáng vươn cao thẳng đẹp như những hàng rào danh dự trước sân nhà. Còn “sau chuối” là  nhà nào có vài hàng chuối mọc san sát ở sau nhà với những chiếc lá to dày có thể ngăn nắng gắt buổi chiều, giữ ấm cho phần sau nhà đồng thời tạo cảm giác ấm cúng và no đủ. Và tôi hiểu điều nội nói tôi càng yêu cây chuối nhiều hơn.

Thật sự cây chuối mang rất nhiều ý nghĩa. Tàu lá xanh mượt khi bé tôi luôn lấy làm chiếc ô che mưa. Dù mưa có rơi lộp bộp tôi vẫn chạy được về nhà. Một ý nghĩa sâu đậm của lá chuối là lá còn làm gói bánh chưng tôi không quên được hương vị bánh chưng xanh ngày tết được gói bằng lá chuối.

Thân chuối non có thể dùng gói xôi, bánh rất tiện lợi. Lá chuối non có thể gói bánh, gói giò,... Lá chuối khô có thể dùng làm chất đốt. Dây chuối khô có thể dùng để làm dây buộc các vật dụng, dai và rất bền. Người ta có thể dùng hoa chuối đã nở hết để làm nộm hoặc để luộc. Củ chuối cũng có thể làm nộm hoặc nấu lươn, ốc, ếch rất ngon. Ngoài ra, chuối còn để thắp hương ngày rằm, mồng 1, là loại quả không thể thiếu trong mâm ngũ quả ngày Tết.

Hoa chuối giống như ngọn lửa màu hồng, những bẹ hoa nở dần rụng xuống cũng là lúc những nải chuối non xuất hiện. Quả chuối lớn khá nhanh, càng phát triển quả chuối càng cong thành hình lưỡi liềm, khi non có màu xanh, khi chín có màu vàng. Bên cạnh đó ta cũng có thể bắt gặp hình ảnh những sợ dây cột của các cô bán hoa, đó chính là bẹ chuối, chúng được xé phơi khô để làm những sợi dây cột như thế đấy.

  Đặc biệt hơn nữa, chuối là một thức ăn bổ dưỡng nhất trong các thứ quả cũng như có tác dụng chữa bệnh.

Còn một phần nữa mà ta không thể bỏ qua chính là phần củ chuối, củ chuối vốn chỉ dùng để nhân giống, để nảy mầm thành cây con, thế nhưng người ta có thể dùng củ chuối mà làm món “rựa mận” thịt chó thì ngon tuyệt vời.  Đôi khi gặp cảnh đói kém thì nó lại là  lương thực cứu sống cho con người qua lúc ngặt nghèo.

Thế mới biết cây chuối đã góp phần quan trọng như thế nào đối với đời sống của người Việt nam chúng ta.

Ẩn sâu trong từng cây chuối mang thật nhiều nét đẹp. Những buồng chuối quả mọc sát nhau tượng trưng cho sự đoàn kết dân tộc. Những lá bẹ xanh to quấn tròn mang một sự đùm bọc. Và nhất là chuối là một sự hy sinh dâng hiến. Cả cây chuối đều có những tác dụng tuyệt vời.

Khi ai xa quê lòng sẽ không ngừng xao động nhớ về quê nhà khi nhìn thấy hình ảnh cây chuối. Một nét mộc mạc bình dị thân thương gắn liền với làng quê Việt Nam từ rất lâu rồi....lá xanh, hoa tím, trái vàng, vị ngọt.. Nỗi niềm tôi không bao giờ quên khi gặp cây chuối....

 

Chuyện làng quê

 

Bạn đang đọc bài viết "Hình ảnh cây chuối quê hương..." tại chuyên mục Nghiên cứu. | Hotline: 08.4646.0404 | Email: toasoan@vanhoavaphattrien.vn